Koop je in Nederland een huis, dan ligt alles al vast. zodra de handtekening gezet is bij de notaris, schrijft deze dat in en klaar is Kees. Nu, Carlos is niet zo heel snel klaar in Portugal, zo blijkt maar weer.
Na de problemen met de auto, waardoor we zelf op 15 november vorig jaar niet konden tekenen, wisten we dat we binnen 2 maanden de handtekening van onze makelaar José moesten verificeren. En, zeker gelet op alle feestdagen, hebben we dat netjes gedaan. Weliswaar net op tijd, want we konden het fiscale nummer van Maureen niet zo heel snel krijgen. Maar op 9 januari jl. was die handtekening geverifieerd.
Maar ja, daarmee waren we er dus nog niet. Want de notaris stuurde ons weer terug naar de verkoopmakelaar omdat die geen kaart van onze velden had toegevoegd, en die was nodig, aldus de notaris. Dus een afspraak maken en daarna 10 dagen wachten om eindelijk een kaart met onze landsgrenzen (wat klinkt dat leuk) op te halen.
Met die kaart dus weer -een aantal dagen later- terug naar de notaris. Die had hem tenslotte nodig. En wel voor het krijgen van een “bupi”, spreek uit boepi. Iets waar we nog nooit van gehoord hadden. Die onwetendheid straalde blijkbaar van ons af, want -tegen alle verwachting in- liep de notaris zelfs met ons mee naar het bupi-kantoor, 100 meter naast zijn eigen kantoor in de lokale bibliotheek in Fundao. Maar ja, marcacao, marcacao marcacao, Afspraak maken dus. Overigens heel netjes, want terwijl wij nog liepen na te denken over het maken van die afspraak belde de bupi-dame al met een afspraak op 9 februari. De dag van dit schrijven dus. Om negen uur ’s morgens, voor ons toch wel wat vroeg (want om 8 uur weg, Fundao is maar 20 kilometer maar wel bergwegen).
Gelukkig op tijd, vijf voor negen. Kleine tegenvaller, want het bupi-kantoor ging pas om half tien open. Waarom we er om 9 uur moesten zijn was ons dan ook een raadsel. En 9 uur in fundao in februari betekent -uit de zon- dat het best wel fris, zeg maar koud is. Een wel aanwezige bupi-mederwerker was zo vriendelijk om ons te zeggen te wacvhten, want zijn collega zou wel komen. En inderdaafd, om 1 minuut voor half tien was de medewerker er en mochten we naar binnen, waar het overigens nauwelijks warmer was dan buiten. Verwarmde kantoren is een luxe die Portugal niet echt kent.
Aanvankelijk was de net aangekomen medewerker wat gereserveerd, maar toen hij doorkreeg dat we in ieder geval een paar woorden Portugees spraken, en zijn eigen computersysteem het ook erg kalm aan deed “aguardar….aguardar….” ontdooide hij. En vervolgens konden wij onze drie percelen rurale grond, want de bupi doet niet in huizen, registreren.
Want was is die bupi? Feitelijk een soort doe-het-zelf-kadaster. Voortgekomen uit een pilot in 2017 en nu bijna landelijk ingevoerd. Landeigenaren kunnen er hun land in registreren (Portugese ingezetenen kunnen dat desgewenst zelf, wij arme buitenlanders hebben een kantoormedewerker nodig). De doelstelling van bupi, wat staat voor balcao unico de predio, ruw vertaald als “one stop shop voor gebouwen” (ondanks dat het land en geen gebouwen registreert, zal wel aan de google-vertaling liggen) is meerledig:
Waarom zou u zich registreren? roept de bupi-site ook, en wel hierom:
- Om uw eigendomsrechten veilig te stellen. De registratie van grond in de financiën is niet voldoende om de bescherming van uw eigendomsrechten te garanderen. Hiervoor dient u zich in te schrijven bij het Kadaster, dit is gratis als u de locatie van uw woning, verkregen via BUPi, opgeeft.
- Omdat registratie bij de Conservatória verplicht is als u grond wilt kopen of verkopen.
- Helpen bij het beheer van het Portugese platteland en bijdragen aan het voorkomen van branden in ons land.
- Omdat u het gratis kunt doen, als u de via BUPi verkregen grafische weergave met georeferentie presenteert, gedurende een periode van 4 jaar vanaf de datum van toetreding van de gemeente tot BUPi.
Om een lang verhaal kort te maken, een dik uur later, Portugese overheids-IT is net zo snel als Nederlandse, hadden we onze terreinen geregistreerd op naam. Het systeem is wat “relatief”, want in bupi hebben we dik 400 vierkante meter meer als in een andere lijst. Maar goed, daar klagen we niet over. blijkbaar hebben onze buren het vooralsnog niet nodig gevonden zich te registreren, want in de omgeving zijn we de enige…
Maar met de bupi waren we er nog niet. En omdat we de autopapieren nog altijd niet hadden, kwamen we in het Tribunal terecht, met grote letters Domus Justitiae op de gevel. Of er ook een rechtbank inzit weten we niet, je kan er vooral veel registreren.
Die autopapiueren moeten in ieder geval opnieuw gemaakt worden, en, na het betalen van 33 euro (pinnen kan alleen voor Portugese bankkaarten, dus tussendoor even naar de pinautomaat, hier bekend als de multibanco) komen de nieuwe autopapieren onze kant op. Maar, gelet op alle registraties, vrioegen we de uiterst vriendelijke medewerker (die overigens goed Engels sprak) of we hier ook moesten zijn voor het registreren van ons huis en onze gronden, maar nu “officieel”. Ja dus, bij de dame aan het loket naast hem.
Omdat alle papieren, inclusief onze kakelverse bupi, in de auto lagen konden we het gelijk in gang zetten. Zonder afspraak, gewoon direct. De -uitsluitend Portugees sprekende- dame was heel behulpzaam. Helaas ook hier, geen pinnen voor buitenlandse kaarten. Dus inderdaad, opnieuw naar de multibanco, alleen was het nu voor 350 euro, tsja, registreren kost geld. En in tegenstelling tot het voledig gedigitaliseerde systeem van bupi, was dit vooral schrijven, met pen en papier. Maar, om een lang verhaal veel korter weer te geven, over ca. 15 dagen kriujgen we de officiele documenten, en zijn onze eigendommen ook echt op onze naam geregistreerd. Helaas, de belastingen ervoor ook, maar goed…
Al met al, ja, het huis is nu ook voor de Portugese overheid van ons, en met de bureaucratie viel het allemaal reuze mee vandaag. Veel sneller als verwacht, mits je de ietwat onnauwkeurige afspraken niet meetelt. Dat Nederlandse gevoel van tijd is tijd raken we nog wel eens helemaal kwijt… tijd is relatief, een Portugees kwartiertje is al snel een uur. Die brabanders zijn veel sneller met hun kwartiertje..